Saul z Tarsu powiedział: „Wszystko mi wolno, ale nie wszystko przynosi korzyść”. Nie ma takich zachowań, które są dla człowieka całkowicie bezpieczne. Nawet pozornie korzystne czynności, np. uprawianie sportu (jeździectwo, biegi, narciarstwo, jazda rowerem itp.) czasami kończą się wypadkami, przetrenowaniem, naciągnięciem więzadeł. Każde działanie, które podejmuje człowiek, może nieść także takie konsekwencje. Picie napojów alkoholowych przez młodych ludzi nie jest tutaj wyjątkiem.
Należy podkreślić, że alkohol jest dla ludzi: dorosłych, zdrowych i rozsądnych, natomiast dla młodego człowieka (niepełnoletniego, nie w pełni rozwiniętego pod względem fizycznym, psychicznym, społecznym i duchowym) alkohol jest trucizną. Na podstawie kilkuset programów i warsztatów profilaktycznych, które prowadziłem z młodymi ludźmi, mogę wyodrębnić straty, na jakie są narażeni młodzi z powodu używania napojów alkoholowych.
Straty związane ze spożywaniem alkoholu przez młodych ludzi
- Problemy w szkole – lekceważenie obowiązków szkolnych (gorsze wyniki nauczania, wagary, konflikty z nauczycielami)
- Problemy w domu – konflikty rodzinne, brak zaufania wobec dziecka, kontrola, kłótnie
- Wypadki – wypadki samochodowe, upadki z dużej wysokości
- Przestępstwa – bójki, kradzieże, gwałty, zabójstwa
- Problemy zdrowotne – najwięcej uszkodzeń ciała w wieku 16-25 lat powstaje pod wpływem alkoholu
- Przedwczesne kontakty seksualne, które w konsekwencji czasami kończą się
niechcianą ciążą - Utrata kontroli – robienie rzeczy, których potem młodzi się wstydzą, nie pamiętają ich
- Złe samopoczucie – stany depresyjne
- Kłótnie i konflikty w grupie rówieśniczej
- Kac (z niem. Katzenjammer) – złe samopoczucie występujące kilka godzin po
spożyciu nadmiernej ilości napojów alkoholowych - Uzależnienie – czas, po którym może dojść do uzależnienia młodego człowieka do 18 roku życia, o ile jest podatny na uzależnienie, może wynosić zaledwie kilka miesięcy używania alkoholu.
Co ciekawe, około 48% respondentów ankiet przeprowadzonych na zajęciach nie odczuwa żadnych negatywnych konsekwencji picia alkoholu. Jest jeszcze jeden rodzaj strat wśród młodych ludzi, niezauważanych i niewidocznych,
trudnych do badania ilościowego – są to straty rozwojowe. W największym skrócie sam fakt, że człowiek się nie rozwija, gdy może, jest stratą. Oczywiście dotyczy to sytuacji, gdy młody człowiek zamiast podjęcia trudnych zadań, rozwiązywania swoich problemów na trzeźwo wspiera się alkoholem.
Dotyczy to często relacji z płcią przeciwną, ale również nieumiejętności zabawy, rozwoju intelektualnego, przeżyć natury estetycznej, codziennych relacji z innymi osobami towarzyszącymi młodemu człowiekowi w życiu, w szkole, na studiach w pracy, w rodzinie. Konsekwencje strat rozwojowych ujawniają się często w życiu dorosłym. Alkohol ich oszukuje, a oni tego nie widzą. Dlatego tak ważne jest, aby pamiętać, że alkohol jest dla ludzi: dorosłych, zdrowych i rozsądnych.
Dobra rada eksperta
Problem strat młodych ludzi, a szczególnie ich strat rozwojowych z powodu używania napojów alkoholowych jest bardzo rzadko poruszanym problemem w przestrzeni publicznej. Młody człowiek, gdy dojrzewa, potrzebuje mądrych dorosłych, tych wszystkich dorosłych, którzy mają wpływ na jego rozwój i podejmowane decyzje, czyli: rodziców, nauczycieli, sprzedawców napojów alkoholowych itp. Dlatego niezbędne jest edukowanie tych grup społecznych w zakresie prawidłowych postaw, wychowawczych, umiejętności stawiania granic, znajomości czynników ryzyka i chroniących młodych ludzi przed ryzykownymi zachowaniami, w tym oczywiście używaniem napojów alkoholowych.
